Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Lineto(-di-fueio-de-serpoulet)
Arenaria serpyllifolia
Caryophyllaceae
Nom en français : Sabline à feuilles de serpolet.
Descripcioun :Pichoto planto de l'an, forço coumuno, que fai pas mai de 20 cm. Li cambo soun primo, peludo, e souvènt pegouso. A de pichòti fueio redouno e óupousado. Li petalo blanco, soun mai courteto que li sepalo. I'a tres estile. I'agrado li relarg sablous, li roucaio, tepiero seco e ermas pulèu proche dis oustau. Se destrìo de sa cousino Arenaria leptoclados bonodi si grano de mai de 0,5 mm e si fru boumbu. Sarié uno bastardo entre A. leptoclados x A. marschlinsii (4X emé 2n = 40).
Usanço :Parèis que li japounés la manjon, cuecho, en soupo o en tian.
Port : Erbo
Taio : 2 à 20 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Arenaria
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Roucaio
- Tepiero seco
- Champ
- Sablo
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Arenaria serpyllifolia L., 1753
(= Arenaria serpyllifolia subsp. serpyllifolia )